Een drinkwaterinstallatie zonder legionella is van essentieel belang om mensen veilig gebruik te kunnen laten maken van drinkwater. Legionella veiligheid maakt in Nederland onderdeel uit van drinkwaterveiligheid in het algemeen. Onder bepaalde omstandigheden kan in drinkwaterinstallaties bacteriologische aangroei ontstaan. De Legionella bacterie is er daar één van. Er zijn veel verschillende soorten Legionella bacteriën en van een aantal daarvan is bekend dat deze ziekmakend zijn. Daarom is het van groot belang dat drinkwaterinstallaties goed worden aangelegd, onderhouden en beheert. Dit staat o.a. beschreven in de NEN 1006 en de Waterwerkbladen. Want juist dit voorkomt bacteriologische aangroei en mogelijke onveilige situaties voor gebruikers.
Wat bent u verplicht om te doen en waarin bent u vrij om keuzes te maken?
Verschillende installaties in Nederland
In Nederland wordt er onderscheid gemaakt tussen twee soorten installaties. Prioritaire installaties en zorgplicht. Alle drink- en warmtapwaterinstallaties in Nederland moeten voldoen aan de eisen die staan beschreven in de NEN 1006. Want een juiste aanleg, onderhoud en beheer voorkomt bacteriologische aangroei. De Overheid heeft bepaald dat voor een aantal installaties in Nederland extra eisen van toepassing zijn om de zekerheid van legionella veilig drinkwater te garanderen. Deze installaties worden als “prioritair” beschouwd. Daarvan is hieronder een verdere uiteenzetting neergezet.
Prioritaire installaties:
In het Drinkwaterbesluit en de Regeling “Legionella in drink- en warmtapwater” wordt aangegeven welke installaties in Nederland vallen onder deze categorie. Wat deze installaties onderscheidt ten opzichte van Zorgplicht installaties zijn de volgende kenmerken. Er is sprake van een kwetsbare gebruiker en/of er is sprake van een langere blootstelling aan drink- en warmtapwater. In beide gevallen heeft blootstelling aan Legionella grotere gevolgen voor de gezondheid waardoor de Overheid heeft bepaald dat er aanvullende eisen moeten komen voor dit type installatie.
Dit betreffen o.a. de volgende installaties:
- ziekenhuizen
- zorginstellingen
- logiesverblijven (zoals hotels, pensions, bed & breakfasts)
- asielzoekerscentra;
- penitentiaire inrichtingen (gevangenissen)
- badinrichtingen (zwembaden, sauna’s)
- kampeerterreinen
- jachthavens
- truckstops (douchevoorzieningen bij truckstops, wegrestaurants en benzinestations)
Wat zijn de verplichtingen voor eigenaren van prioritaire installaties?
De volgende verplichtingen gelden voor eigenaren van prioritaire installaties:
• het opstellen van een risicoanalyse en beheersplan door een BRL6010 gecertificeerd bedrijf
• zorgen dat het drinkwater voldoet aan de norm van <100 kiemvormendeeenheden per liter inhoud legionella
• periodiek onderzoeken waterkwaliteit op vastgesteld aantal tappunten (nemen en analyseren van legionellamonsters overeenkomstig NEN-EN-ISO 11731)
• uitvoeren maatregelen en controles conform beheersplan
• bijhouden logboek van uitgevoerde maatregelen, controles en onderzoeken
• bij risico’s/normoverschrijding de toezichthouder informeren en eventueel acties nemen
• bij risico’s/normoverschrijding eventueel verbruikers informeren en adviseren
Zorgplicht installaties:
Veruit de meeste installaties in Nederland vallen onder de categorie “Zorgplicht”. De eisen met betrekking tot zorgplicht installaties zijn gedeeltelijk anders dan voor Prioritaire installaties.
Hieronder wordt uitgelegd wat u verplicht bent te doen en waarin u vrij bent om keuzes te maken.
Verplichtingen:
• inzicht in de kwaliteit van uw drink- en warmtapwaterinstallatie conform de NEN 1006
• invulling geven aan de beheersmaatregelen conform de NEN 1006 (wekelijks spoelen van minder dan wekelijks gebruikte tappunten, controle van terugstroombeveiligingen en onderhoud aan toestellen en appendages)
• bijhouden van een logboek (afhankelijk van het beheerpakket van het Drinkwaterbedrijf)
Geen verplichting, wel een keuze:
• periodiek onderzoeken waterkwaliteit op vastgesteld aantal tappunten (nemen en analyseren van legionellamonsters overeenkomstig NEN-EN-ISO 11731)
• bijhouden logboek van uitgevoerde maatregelen, controles en onderzoeken (afhankelijk van het beheerpakket van het Drinkwaterbedrijf)
• bij risico’s/normoverschrijding de toezichthouder informeren en eventueel acties nemen
• bij risico’s/normoverschrijding eventueel verbruikers informeren en adviseren
Advies voor Zorgplicht:
Wanneer u eigenaar bent van een Zorgplicht installatie moet u beschikken over inzicht in uw drink- en warmtapwaterinstallatie om te weten of deze voldoet. Want op inzicht kan worden gestuurd en kunnen mogelijke risico’s worden ingeschat. Het uitvoeren van een NEN 1006 inspectie biedt dan uitkomst omdat middels deze inspectie inzicht wordt verworven over de drink- en warmtapwaterinstallatie.
Verantwoordelijkheid
In de Drinkwaterwet en het Drinkwaterbesluit is bepaald dat een gebouweigenaar juridisch eindverantwoordelijk is voor drinkwaterveiligheid. Afhankelijk van een bepaalde demarcatie kunnen bepaalde verantwoordelijkheden worden verlegd naar bijvoorbeeld de gebruiker van de installatie. Dit moet dan wel schriftelijk zijn vastgelegd. Het niet naleven van deze verplichting kan niet alleen leiden tot ernstige gezondheidsrisico’s, maar ook tot juridische consequenties.
Conclusie
In Nederland is legionella veiligheid absoluut verplicht volgens de geldende wet- en regelgeving. Daarbij zijn er wel verschillen tussen Prioritaire installaties en Zorgplicht. Het is van cruciaal belang om de gezondheid van gebruikers te beschermen en de risico’s van legionella besmetting te minimaliseren. Zorg ervoor dat u de juiste stappen onderneemt om aan uw wettelijke verplichtingen te voldoen en de veiligheid van uw waterinstallatie te waarborgen.
Dus, als u eigenaar of beheerder bent van een gebouw met een drinkwaterinstallatie, vergeet dan niet uw verantwoordelijkheid te nemen en te zorgen voor adequate legionella controle. Het is niet alleen verplicht, maar het draagt ook bij aan een veiligere omgeving voor gebruikers.
Gerelateerde berichten
NEN1006 Inspectie: Wat houdt het in en hoe blijft uw installatie legionellaveilig?
Een goed functionerende drinkwaterinstallatie is essentieel om legionellarisico’s te voorkomen. De NEN1006 norm stelt eisen aan drinkwaterinstallaties, zodat veilig en schoon water gegarandeerd is. Wat houdt de NEN1006 inspectie in? Tijdens een NEN1006 inspectie...
Digitaal Legionellabeheer: De toekomst van efficiënte en veilige drinkwatercontroles
Traditioneel legionellabeheer is tijdrovend en foutgevoelig. Met digitaal legionellabeheer bespaart u tijd, minimaliseert u risico’s en heeft u altijd inzicht in de drinkwaterkwaliteit van uw gebouw. Wat is digitaal legionellabeheer? Digitaal legionellabeheer maakt...
Veelgemaakte fouten bij legionellapreventie – en hoe u ze voorkomt
Legionellapreventie is essentieel, maar veel bedrijven maken onbewust fouten. Hier zijn de meest voorkomende valkuilen en hoe u ze voorkomt. Veelgemaakte fouten: ❌ Onvoldoende zicht op de kwaliteit van de drinkwaterinstallatie ❌ Technische tekortkomingen in de...